^{#smrgKİTABEVİ} Tedkik-i Ecsam -

Malumdur ki, bugün materyalistlik pek ziyade meydan almıştır. Ruhaniyeti inkar ile onun maddi kuvvetlerden ibadet bulunduğu ve insan bedeninin mükemmel bir makine olup sırf fizyolojik ısı ile idare olunduğu itikadında bulunanlar çoğalmışlardır. Ruhun aslı, tözü ve hakikati bilinemediği için onu red ve inkar ediyorlarsa, ilerlemeleriyle övündükleri maddenin aslı, tözü ve hakikati acaba nedir? Bunu böyle bilmişler de mi öyle materyalist, yani maddeci olmuşlardır? Nerede! Ne mümkün!... Asıl garibi bu ki, işte böyle güzel tözsel hakikatini bilemedikleri maddelerin her şeyin esası olduğunu iddia ve tözsel hakikati bilinemediğinden dolayı ruhu inkar eyliyorlar. Madde nedir? bunun mahiyet ve hakikatini bulabilmişler mi ki, ruhunki bilinemediğinden dolayı onu inkar eyliyorlar. -Fatma Aliye Hanım- (Arka Kapak) Bugün yürürlükteki felsefe etkinliğimizin kaynağında, gelenekten kopuşun belirlediği sancılı bir değişim, dönüşüm sürecinin sorunlarına cevap arayışlarının yatmakta olduğu bilinmektedir. Atatürk Üniversitesi'nden bir grup akademisyenin Tanzimat'tan Cumhuriyet'e bu arayışlara tanıklık eden felsefi metinleri gündeme taşımak amacıyla, birkaç yıl önce Çizgi Kitabevi Yayınları'yla (Konya) başlattıkları "Osmanlı Felsefe Çalışmaları" dizisi bugünlerde dört yeni kitapla çıkıyor okurlarının karşısına. "İlk kadın felsefecimiz" Fatma Aliye Hanım'ın Tedkik-i Ecsam'ı (Cisimlerin İncelenmesi). Ahmet Cevdet Paşa'nın kızı Fatma Aliye Hanım'ın Terâcim-i Ahvâl-i Felâsife adlı eseri "Osmanlı Felsefe Çalışmaları" dizisinde yayınlanmıştı. Tedkîk-i Ecsâm ile iki temel felsefi eseri de okurlarıyla buluşturulmuş oluyor. Bir kadın düşünür tarafından yazılan ilk felsefî deneme olan" Tedkîk-i Ecsâm'da Fatma Aliye, Osmanlı kültür dünyasında materyalizme yönelik erken eleştirilerden birini ortaya koyuyor. Cisimlerin yapısını incelerken İslâm kelamcılarıyla Batılı filozofları karşılaştırma yolunu da tutan Fatma Aliye, İslâmcı kimliğinin belirlediği felsefi formasyonuyla Osmanlı/İslâm kültürünün tarihsel birikimine- yaslanma çabası sergiliyor. (Tanıtım Bülteninden)