^{#smrgKİTABEVİ} Türklerin İzinde 1 : Türk- Moğol Ortak Kazıları 2019 Ovör Havtsal Kurganları - 2021

İç Asya ile ilgili araştırmalar artmaya başladıkça yerel halklara ait inanç ve mimari ile ilgili bilgilerimiz de artmaya hatta detaylanmaya başlamıştır. Bu konuda bilgi veren araştırmalardan biri 2019 yılında, Moğolistan Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ile İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi ortaklığında gerçekleştirilen kazı çalışması olmuştur.

2. Göktürk Kağanlığı'na son vererek 840 yılına kadar Moğolistan'ı ve Güney Sibirya'yı kontrol eden Uygurlar hakkındaki bilgilerimiz, yazıh kaynaklardan edindiklerimizle sınırlıydı. Son yıllarda Moğol. Çin ve Türk arkeologlarm yaptıkları kazılar. Uygurlarla ilgili son derece önemli bilgileri gün yüzüne çıkarmaya başlamıştır. Bu sayede literatüre yeni giren dromoslu ve kubbeli yer altı mezarları. Türk sanatı açısından da ilk olma özelliğini taşımaktadır. Her iki üniversitenin iş birliği ile tamamlanan çalışma. Harhorin şehrine bağlı (Kara Kurum) Övör Havt- sal Vadisi IV numaralı mezarda gerçekleştirilmiştir.

Vadide yer alan nekropolis. Uygur soylularına aittir ve oldukça dikkat çekicidir. 2019 yılında vadi ve çevresinde yapılan araştırmalar, sadece Erken Orta Çağ'a ait Türk kültürü ile ilgili değil. Geç Bronz ve Demir Çağı'na ait göçerler hakkında da bilgi edinmemize yardımcı olmuştur.