^{#smrgKİTABEVİ} İstanbul'un İaşesinde Devletin Rolü: Ondalık Ağnam Uygulaması 1783 - 1857 CİLTLİ - 2006

İstanbul'un iaşesi tüm Osmanlı tarihi boyunca önemini korumuş bir meseleydi. Kalabalık bir nüfusla birlikte önemli bir asker ve bürokrat kesimin yaşadığı bu şehrin iaşesi, devlet yöneticilerinin en fazla üzerinde durduğu hususlardan birisiydi. Gerçekten de Osmanlı Devlet adamları başkentlilerin iaşesinin kesintisiz olarak sağlanması için gerekli gördükleri tüm tedbirleri almakta tereddüt etmiyorlardı. Böylece İstanbul'un iaşesinin sağlanması için getirilen düzenlemelerde oldukça ilginç, Osmanlı Devleti'nin kendine has sayılabilecek ve bünyesinde müdahaleci, zorlayıcı ya da teşvik edici unsurları barındıran uygulamalar ortaya çıktı. İşte başkentin iaşesinin sağlanmasını incelemenin en ilginç yanlarından birisini olayın bu yönü oluşturmaktadır.

İstanbul'un iaşesinin incelenmesi hem şehrin ekonomik ve sosyal tarihi hem de Osmanlı Devleti'nin genel ekonomik politikalarını anlamak ve test etmek açısından ayrı bir önem taşımaktadır. Bu konuda şu ana kadar yapılan çalışmalarla önemli bilgiler edinilmiştir. Ancak iaşe meselesinde incelenmesi ve açıklığa kavuşturulması gereken daha çok sayıda konu bulunmaktadır.

Bu çalışmadaki amacım, Osmanlı Devleti'nin iaşe siyasetini enine boyuna incelemek değildir. Esas gayem başkentin et ihtiyacının özellikle on dokuzuncu yüzyılın ilk yarısında nasıl karşılandığını aydınlatmak ve bunu yaparken et ihtiyacının sağlanmasında ortaya çıkan uygulamaları tanıtmaktır.