^{#smrgKİTABEVİ} Bir Yanılsamanın Geleceği / Uygarlık ve Hoşnutsuzlukları -

‘Hoşnutsuzluk' kavramını a priori dışlar: Uygarlık Güzelliktir, Sevgidir, Bilgidir. O usdışı bileşim olsa olsa Tarihin İstenç ile değil ama İçgüdü ile işlediğini varsayan hastalıklı nihilizme, ya da Usu değil ama Açlık İçgüdüsünü ilke yapan tarihsel özdekçiliğe ait olabilir. Bu ruhçözümleme kuramının bakış açısı değildir. Ruhçözümleme kuramının ussal ilkesi İçgüdü değil, ama Eros'tur, ve Eros onu yaratan klasik dönemin mitolojisinin kendisinde de bir dürtü değil ama Duygudur, barbarlaştırıcı değil ama tam tersine uygarlaştırıcı olan Sevginin kendisidir. Ruhçözümleme kuramı bütün bir tarihi saçmalaştıracak bir patolojiyi değil ama özel olarak modern koşulların kitlesel boyutlara yükselttiği ruhsal rahatsızlığı çözümler. Kuramın tarihsel eriminin böyle daraltılması ancak baskının (kendine ya da başkasına yönelik bilinçsiz nefretin) modern dönemde bu dönemi tarihin bütününden ayıracak bir yeğinliğe ve yaygınlığa yükselmesi ölçüsünde geçerli olabilir. Hiç kuşkusuz, doğası gereği insan varoluşu nefret ile lekelidir. Hiçbir uygarlık, hiçbir ulus, hiçbir birey bu yokedicilik duygusuna yabancı ya da bağışık değildir. Ama ruhçözümlemenin işi genel olarak nefret ile değil, özel olarak bilinçsiz nefret iledir. Ve tam olarak bu çok-şekilli bilinçsiz saldırganlık dürtüsünün evrensel bir kişilik bileşeni olması modern dönemin ayırdedici ruhsal özelliğidir. Aziz Yardımlı