^#smrgSAHAF 1655 - 1656'da İstanbul ve Türkiye ( İçinde Muhtelif Ressamlar Tarafından Yapılmış 14 Gravür Vardır ) -

1663 teki ikinci Şark seyahati hem daha geniş, hem daha uzun oldu. Marsilyadan kalkarak Sayda, Şam, Halep, Musul, Bağdat üzerinden İrana gitti. İsfahan, Benderabbas, Şiraz ve Persepolisi dolaştıktan sonra 1666 da Hinde vardı. Ertesi yıl tekrar İrana qeldi. Anadolu üzerinden. Balkanlardan ve Orta Avrupadan geçerek memleketine dönmek istiyordu. İsfahanda hastalandı. Tahran ile Azerbaycan arasında bulunan küçük bir İran kasabasında da 1667 yılında henüz otuz dört yaşında iken öldü.

Türkçe, farsça, arapça gibi üç mühim dili öğrenmiş olan bu cesur seyahın Fransada kahveyi ilk tâmim eden adam olduğunu, da rivayet ederler. Ben bu parçaları. J. de Thevenot'un Şark seyahatnamesinin 1689 da Pariste Charles Angot tarafından yapılan ilk tabından tercüme ettim. Eserin bu tab'ında, o tarihlerde Fransada hayalen yapılmış ve hiçbir vesika kıymeti olmıyan gravürler vardır. Ben, tercümemi, o gravürlerle değil, J. de Thevenotdan iki asır kadar sonra Türkiyeye gelmiş muhtelif ressamların tabiat üzerinden yapılmış ve bir tarih vesikası kıymetini taşıyan gravürlerile süsledim.

Türkiye seyahatnameleri serisini kurarken tabiim olan Mustafa Çığırın adını buraya sevgi ile kaydediyorum. - R. E. KOÇU (Sunuştan)