^#smrgDERGİ Toplumsal Tarih Dergisi - Osmanlı Toplumunda Sıradan İnsanların Sıradışı Hikayeleri - Sayı: 322 Ekim 2020

İlk sayısından itibaren çok disiplinli ve tarihyazımındaki yeni yaklaşımlardan beslenen sosyal tarih çalışmalarının hem sayıca çoğalmasını hem de nitelik olarak gelişmesini amaçlayan bir yayın politikasına sahip olan Toplumsal Tarih, Ekim sayısında Osmanlı tarihine mikro tarihçiliğin yapabileceği katkıları gösteren bir dosya ile okuyucusuyla buluşuyor. Sıradan, önemsiz insanların hayat öykülerini ya da küçük toplulukların karşılaştıkları sorunları odağına alarak çoklu görüş açılarından öyküler ve betimlemeler sunan mikro tarih çalışmaları, yerel düzeyde yaşanan deneyimlerin ve ilişkilerin geniş toplumsal ve kültürel sistemleri daha nüanslı bir şeklide anlamamıza yardımcı olabileceğini gösteriyor.

Fırat Yaşa'nın editörlüğünde hazırlanan dosya, imparatorluğun muhtelif şehirlerine ait mahkeme kayıtlarından ve çeşitli arşiv belgelerinden hareketle sıradan insanların hikayelerine odaklanıyor. Zeynep Dörtok Abacı, Cemal Çetin, Nurcan Abacı, Nihal Boztekin ve Fırat Yaşa'nın katkı sunduğu dosyada bir araya getirilen makaleler, derinlemesine inceledikleri bireysel hikayelerden yola çıkarak Osmanlı İmparatorluğu'nda tebaa anlayışı, ilişki ağları, kimlik oluşumu ve farklı anlam dünyaları üzerine daha geniş sorulara cevaplar öneriyorlar.

Dosya dışındaki sayfalarımızda yer alan Yaşar Tolga Cora'nın makalesi, Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı ordusunda görev alan Onbaşı Harutyun'un anılarını hem belgesel hem de kurgusal bir metin olarak okuduğumuzda öğrenebileceklerimiz ve sorabileceğimiz sorular hakkında bir değerlendirme sunuyor. Nilay Özlü'nün II. Abdülhamid döneminde inşa edilen karakol binaları üzerine makalesi ise bu yapıları II. Abdülhamid'in görünmez varlığının, istibdat rejiminin ve devlet aygıtının giderek güçlenen kontrol mekanizmalarının vücut bulmuş birer numunesi olarak tartışıyor. Kitabiyat bölümümüzde Zafer Toprak, İBB Kültür AŞ tarafından yeni baskısı yapılan Nutuk'u eski baskılarıyla kıyaslıyor.

Ayrıca Güler Özdemir'dan "Bir Delinin Heykelini Dikmek: Pazarola Hasan Bey ve Seyuşen", İbrahim Çeşmeli'den "Hunların ve Kök Türklerin İnançları ve Mezarları: Ki-lin İkonografisi" ve Safiye Altıntaş'tan "Şnurov'un Türkiye Proletaryası'nda 1920'ler Türkiye'si" başlıklı yazıları da bu sayımızda bulabilirsiniz. Emel Seyhan ise hazırladığı Osmanlı Basınında Yüz Yıl Önce Bu Ay yazısında Ekim 1920'de yayınlanmış haberlerden bir derleme sunuyor.