^#smrgSAHAF Tezakir 40 -

Müellifin hal tercümesi, ecdadı, Lofça'daki muhiti.­Tahsili ve ilk hocaları. - İstanbul'a gidişi. - Bir medrese talebesi nasıl Yaşar, nasıl okur, nasıl yetişir? – Papas-oğlu medresesinde hücre. - Hamidiye medresesi. - Fatih med­resesi. - İstanbul'da ileri gelen büyük müderrisler. - Ta­lebelik alemi. - Murad Molla dergahı ve Şeyh Mehmed Mu­rad Efendi. - Darü'l-Mesnevi. - Şair Fehim Efendi konağı.­Tarîk,,,-i kaza. - Reşid Paşa sadrazam. - Arif Hikmet Beye­fendi şeyhülislam. - Cevdet Efendi'nin her ikisine yazdığı ka­sidelerden parçalar. - Ba-ibtiday-i hâric İstanbul rüusu.­Medrese ve Tekyeden Devlet ricali muhitine. -İbtiday-i ha­ricden tafra ile hareket-i harice. Ta'limname-i harîr tercümesine dibace. - Rumeli'ye seyahat. - Bükreş. - Macar ihtilali.­Mülteciler mes'elesi - Reşid Paşa'nın siyaseti. - Avrupa'da Türkiye lehinde büyük cereyan.- Fuad Efendi'nin Petersburg'a gönderilmesi. - Fuad Efendi'ye bahariye. - Balta limanı çayı­rında bir gezintinin ilhamiyle Reşid Paşa sitayişinde bahariye.­Arif Hikmet Beyefendi'ye bahariye. - Meclis-i ma'arif. - Sıb­yan ve Rüşdiye mektebleri ile Darü'l-fünun için hazırlıklar. ­Kemal Efendi'nin gayreti. - Darü'l-ma'arif. - Vehbi Molla'­nın yolsuz hareketleri. - Cevdet Efendi'nin Darü'l-mu'allimın müdirliği inzimamiyle Meclis-i ma'arif-i umumiyye azalığına ta'yıni.-Alusı-zade Mahmud Efendi.-Fuad Efendi ile Cevdet Efendi Bursa'da. - Teferrüc mesiresinde müşterek gazel.­Cevdet Efendi'nin Arif Hikmet Beyefendi'ye naziresi. - Başka bir gazeli. - Kava'id-i Osmaniyye. - Şirket-i hayriyye. - En­cümen-i daniş. - Bu Encümen için hazırlanan beyan-name.-­Cevdet Efendi'nin yazdığı hitabe. - Sultan Abdülmecid'in ha­zır bulunduğu açılış merisiminde Reşid Paşa'nın irid ettiği nu­tuk. - Encümen'de verilen kararlar. - Cevdet Efendi ba'zı mes'elelerin halli için Mısır'a giden Fuad Efendi'ye refakat edi­yor. - Mısır'dan gazel. - Seyahatin neticeleri. - Reşid Pa­şa'nın Sadaret'den azli.- Ali Paşa Sadrazam, Fuad Efendi Ha­riciye nazırı. - Vükela arasında gerginlik. - Ali, Fuad ve Rüşdi Paşa'ların Reşid Paşa'ya karşı birleşmeleri. - Cevdet Efendi'nin iki taraf arasındaki müşkil durumu.- Padişah'ın Ba­bıali'de Cevdet Efendi'ye iltifat göstermesi. - Cevdet Efendi'­nin eskisinden ziyade itibar kazanması. - Kapudan-ı derya Mehmed Ali Paşa'nın Sadareti. - Sarraf Mıgırdiç. – Reşid Paşa adamlarından bir haylisinin su'-i isti'malleri.-Prens Men­şikof. - Fuad Efendi'nin Hariciye'den azli ve Sadık Rif'at Pa­şa'nın ta'yini. - Cevdet Efendi Ali Paşa'ya Arabi ve mantık okutuyor. - Girid'li Mustafa Paşa Sadrazam, Reşid Paşa Hari­ciye nazırı. - Ali Paşa İzmir valisi. - Ali Paşa'nın Cevdet Efendi'ye mektubu. - Rusya ile harb belirtileri ve devlet adamlarının düşünceleri. - Reşid Paşa aleyhine softaların ayaklan­ması ve Sultan Abdülmecid'in metaneti. - Cevdet Efendi tara­fından gösterilen gayret. - Damad Mehmed Ali Paşa ile Şey­hulislam Arif Efendi arasında zıldiyyet, - Kırım muharebesi.­ Yunanlıların hududu .tecavüzü. - Fuad Efendi'nin "me'muriy­yet-i mahsusa ile Yunanistan hududuna gönderilmesi ve askeri başarılar kazanması. - Fuad Efendi'den Cevdet Efendi'ye mek­tub. - Kıbrıs'lı Mehmed Paşa'nın kayını Besim Beyefendi. ­Reşid Paşa tarafından Kıbrıslı'nın Sadaret'e sevk edilmesi, fakat ümid edilen neticenin alınamaması.-Reşid Paşa'nın Küçüksu'da Cevdet Efendi ile sohbeti. - Cevdet Efendi Reşid Paşa'nın mah­rem-i esrarı.- Kıbrıslı'nın Mütercim Rüşdi Paşaya adaveti.­ Ali Paşa'nın Bursa'dan Cevdet Efendiye mektubu. – Cevdet Efendi Galata mollası..,- Reşid Paşa'ya Sadaret, - Cevdet Efendi'ye Mekke payesi ve Meclis-i Tanzimat azal~ğı. - Ham­mer tarafından yazılan takririn.tercümesi. - Ruscuk'lu Ali Fet­hi Efendi'nin tab;Ut-ı arza dair arabcadan çevirdiği esere tak­riz. - Fatin Tezkiresi'ne takrîz. ~ Rüşdi Efendi'nin elif-ba risa­lesi'ne takrîz. - Çamiç Ohannes Efendi'nin çevirdiği Kitab-ı mantık'a takriz. - Saib Efendi'nin Nân u Halvâ tercümesine tak­riz. - Hacı Destan-zade Hacı Abdullah Efendi'nin Redd-i nasa­ra risalesine takrîz. – Cevdet Efendi'nin lbni Haldun mukad­dimesi tercümesine devamı.. - Sadrazam olduğu halde Rumeli teftişine me'mur olan Kıbrıslı Mehmed Paşa ile Cevdet Efendi'­nin yola çıkışı. - Döriüşte Cevdet Efendi'ye İstanbul payesi. ­Fuad Paşa'nın tebrik mektubu. - Yusuf Kamil Paşa'nın mektubu. - İstanbul payelilere ikinci rütbede'n Mecidi nişanı veril­mesi ve bunun için Cevdet Efendi kalemiyle yazılan arize-i te­şekkürün sureti. - Sultan Abdulmecid'in vefatı. - Sultan Ab­dülaziz'in Cevdet Efendi'ye teveccüh göstermesi.- Meclis-i Tanzimat'ın ilgası. - Cevdet Efendi'ye Meclis-i vâlâ âzâlığı tevcihi.- Anadolu ve Rumeli'ye müfettişler gönderilmesi. - Ziyâ Bey'in azli ve Bosna müfettişliğine Cevdet Efendi'nin ta'yini.­ Anadolu kazaskerliği ve İkinci rütbeden Osmani Nişanı.- Fır­ka-i islahiyye. - Meclis-i hazain âzalığı. - Tebdil-i tarik, ka­zaskerlikden vezarete. - Cevdet Paşa Haleb valisi. – Midhat Paşa Şuray-i devlet reisi. - Cevdet Paşa Divan-ı ahkam-ı adliyye reisi. - Tebdilen birinci rütbeden Osman i Nişanı. - Divan-ı ahkam-ı adliyye riyasetinin nezarete tahvili. - Celaleddin Devvanı'nin Def'-i mezalim risalesi'ni tercüme suretiyle Cevdet Paşa'nın irad ettiği mali:ale. - Cevdet Paşa'nın Haremi tara­fından Valide Sultan'ın Katli. Kalfası'na mektub. - Teşekkür­name. - Valide Sultan'a ariza. - Vükela arasındaki münase­bat. - Rumeli demir-yolu. - Cevdet Paşa'nın Nafi'a nazırı Davud Paşa tarafından getirilen mukavele müsevvedesinin ba'zı noktalarına itirazı. - Fransız seriri Mösyö Bouree'nin Türkiye'­de Fransız kanunlarının tatbıki yolunda gayreti. - Cevdet Pa­şa'nın muhalefeti ve Mecelle-i ahkam-ı adliyye'nin te'lifiyle meş­gul olması. - Cevdet Paşa Adliye'den infisal ediyor.-Ali Paşa'­nın hastalığı. - Cevdet Paşa'ya teveccüh göstermesi ve Şu­ray-i devlet azalığına ve Tanzımat dairesi riyasetine ta'yın ettir­mesi.-Mecelle cem'iyyeti'nin Meşıhat dairesine nakl edilmesi.­Gerdan-kıran" Ömer Efendi l'1ecelle cem'iyyeti reisi. - Kitabü'l­vedi'a. - Cevdet Paşa Mecelle cem'iyyeti reisliğine getiriliyor.­Kitabü'l-emanat. - Ali Paşa'nın vefatı. - Mahmud Nedim Paşa. - İslahat için layiha. - Süveyş kanalı. - Mıkdar-ı is­ti'ab hakkında layiha. - Takvımü'l-edvar. - 20 cumade'l-ula 1088 tarihli ferman. - Takvimin islahi için toplanan komisyon tarafından hazırlanan mazbata. - Mekteb-i harbiyye mu' al­limlerinden Miralay Süleyman Bey'in Mebâni'l-inşâ adlı bir eser yazması. - Cevdet Paşa'nın Ta'dil-i Mebâni'l-inşâ adlı eseri. ­Hoca Bogos Tiryaki-oğlu'nun Auguste Michelot'dan tercüme ettiği kozmoğrafya kitabına takrız. - Şirvanı Ahmed Hamdi Efendi'nin Mak,amât-ı Harîrî tercümesine takriz. - Cevdet Paşa Maraş valisi. - Midhat Paşa Sadrazam. - Valide Sultan'a tezkire. - Aynı kimseye diğer tezkire. - Cevdet Paşa Evkaf nazırı. - Sakız'lı Es'ad Paşa Sadrazam. - Şirvanı-zade Rüşdi Paşa Sadrazam. - Cevdet Paşa ma'arif nazırı. - Sultan Ab­dülaziz'in hal-i için tasavvur Şirvani-zade'nin tereddüd ve te­levvünü. - Yusuf Kamil Paşa bu işe karışmakdan müstenkif. ­Tertibin başarı ile neticelenmiyeceği anlaşılıyor. - Şirvanı-za­de gözden düşüyor. - Ma'arifişleri. - Cevdet Paşa'nın yazdığı ders kitabıarı. - Valide Sultan'dan cevaben tezkire. - Musha.f-ı şerif'in tab-ı hususunda ilan. - Ata Bey'in Enderun tarihi için takriz. - Hüseyin Avni Paşa'nın Sadareti. - Cevdet Paşa Şuray-i devlet reîs mu'avini.-Cevdet Paşa Yanya valisi.- Yan­ya' dan, Yusuf Kamil Paşa mensubu Mahmud Beyefendi'ye mek­tub. - Risaletü'l-vefâ. - Defter-i hâk,ânî'den gelen tezkire. Mecelle cem'iyyeti azasından Hilmi Efendi'ye Cevdet Paşa'nın mektubu. - Defter-i hâk,ânî nezaretine cevaben tahrirat.­Defter-i hâk,ânî nezaretine mektub. - Hüseyin Avnı Paşa'nın Sadaret'den azli. - Es'ad Paşa ikinci defa Sadrazam. - Cev­det Paşa Ma'arif nazırı. - Parga ahalisi ile arazı mutasarrıfları arasında ihtilaf. - Şuray-i devlet riyasetine tezkire. - Mahmud Nedim Paşa'nın ikinci Sadareti. - Cevdet Paşa Adliye nazırı.­ Rus seriri İgnatief'in Mahmud Nedim Paşa üzerindeki büyük nüfuzu. - Konsolid mes'elesi. - Fa'izlerin yarıya indirilmesi.­Bu operasyondan kazananlar, zarar görenler. - İgnatief hem büyük bir meblağ kazanıyor, hem siyasetinde bir başarı elde ediyor. - Avrupa'da husule gelen fena te'sirler