^#smrgSAHAF Tarih Üstüne: Yaşama İçin Tarihin Yararlılığı Yararsızlığı - 1965

Benim emeğim olmaksızın çoğalan, kendince, araşsız olarak yaşayan, bana işlenmemiş, yalınç bir nesne öğreten ne varsa bence tiksindiricidir. Bunlar Goethe'nin sözleridir, yürekten bir ceterim censio ( ayrıca şunu da söyleyeyim ki ) nun dile getirdiği bu sözlerle bizim tarihin değeri, değersizliği üstüne olan görüşümüz başlıyor. Gene bu sözlerle, bir başka deyişle, neden cnasız öğretiş, neden içinde çabanın tükendiği bilme, neden tarih, bize bilgiden - aşkınlıktan, gösterişten daha değerli görünüyor doğrusu. ( Önsözden )