^{#smrgKİTABEVİ} Sürgün Ruhum -

Yesayan'ın 1915'ten sonra kaleme aldığı ilk edebi eserlerden olan ve 1922'de yayımlanan 'Sürgün Ruhum', yaklaşık 1910'da, özelde Ermenilerin ve genelde tüm Osmanlı vatandaşlarının yaşadığı gerilimleri arka plana alarak, bir memlekete ait olmak, kendini evinde bile sürgün hissetmek, her şeyin siyaset tarafından belirlendiği koşullar altında sanatla uğraşmak gibi temalar etrafında, hem bireysel hem de sosyolojik düzlemde bir Osmanlı fotoğrafı çekiyor.

Aynı zamanda bir "eve dönüş" hikâyesi olan 'Sürgün Ruhum', cennet gibi bir İstanbul'un ve yazarın da memleketi olan Üsküdar'ın, bu muhteşem görünümlerinin ardında bir yandan da ne tür sürgünlerin sahnesi olduğunu sorguluyor. Yaşadığı dönemin en önemli Osmanlı Ermeni entelektüellerinden Zabel Yesayan'dan, yine çarpıcı, insanı sarsan bir eser.

YAZAR Zabel Yesayan 1878'de Üsküdar'da doğdu. 1895'te Paris'e gitti, Sorbonne'da edebiyat ve felsefe derslerini takip etti. Meşrutiyet'in ilanıyla İstanbul'a döndü. Öykü, deneme ve romanlarında, kadın hakları ve kadınların toplumsal yaşamdaki konumlarına geniş yer ayırdı. 24 Nisan 1915'te Ermeni aydınlarının çıkarıldığı ölüm yolculuğundan bir hastanede saklanarak kurtuldu. Kafkasya'da Ermeni mülteci ve yetimler için yardım faaliyetlerine katıldı. Ermenistan hükümetinin daveti üzerine 1933'te Erivan'a göç etti. Stalin kovuşturmaları sırasında tutuklandı. Ölüm tarihi ve yeri kesin olarak bilinmemektedir.