^#smrgSAHAF Rumeli'yi Neden Kaybettik -

Çok geç kalmış olmakla beraber Makedonya'da ülkeyi elden kaçırmamak endişesiyle nihayet ve birazda nefis müdafaası sayılacak şekilde Türk komiteleri de kurulmaya başlamış, gizli cemiyetler doğmuştu. Bütün bunlar Hüseyin Hilmi Paşa'nın zamanında görülmüş ve gittikçe gelişmişti. En son, Meşrutiyet'in ilânından kısa bir zaman önce, saraydan umumî müfettiş Hüseyin Hilmi Paşa'ya: "Gizli cemiyet mensuplarının kimler olduğunun meydana çıkarılıp, bunların adlarının bir liste hâlinde İstanbul'a gönderilmesi" emri gelmişti. Abdülmecid, Abdülaziz ve daha sonra II. Abdülhamid zamanında, artık enikonu haraplığı yüz tutmuş hükümet çarkını yaşlı ve itidal sahibi tecrübeli vezirler ağır ağır, yavaş yavaş, bir taraftan zedelememeye çalışarak iyi kötü çeviriyorlardı. Meşrutiyet ilân edilince, hırslı ve ateşli gençler bu çarkın başına geçtiler. Onu -hevesli kadanalar gibi- öyle hızlı hızlı ve şiddetle çevirmeye kalkıştılar ki, az zaman içinde paramparça olup gitti... Neticede olan olmuş, Meşrutiyet ilân edilmiş, genç siyasetçiler işbaşına geçmişlerdi. Parti çekişmeleri ve yanlış Balkan siyaseti ve onun tabiî bir sonucu olan Balkan Savaşı bir çığ gibi gelip herşeyi ezmiş geçmiş, Makedonya ve onun merkezi güzelim Selanik bir anda elimizden uçup gitmişti. Rumeli'yi kaybetmiştik!... (Tanıtım Yazısından)