Psikanalize, Freud'un ilk hastalarından olan Anna O. Tarafından verilen "talking cure-konuşma tedavisi" tanımı bugün de geçerliliğini korumaktadır. Çünkü psikanaliz her şeyden önce bir dil uğraşıdır. Analitik Uğraşın iki tarafı analist ve analizan hep dili kullanırlar. Analizan kendini dil yoluyla analiste aktarır, analist de yine dili kullanarak analizanın ruhsal süreçlerinde etkin olmaya çalışır. Diğer bir deyişle dil hem tanı hem de tedavi için kullanılmakta, dilden yola çıkılarak ve dil kullanılarak ruhsal sorunların nedenlerinin ortaya çıkarılmasına, çözülmelerine çalışılmaktadır.
Diğer yandan psikinalizin yüzyılı aşan tarihinde, psikanalitik uygulamanın çeşitli yaş gruplarına ve patolijilere yayılmasına bağlı olarak kuramsal ve uygulamaya ait nedenlerle psikanalitik oyun terapileri, psikodrama, psikanalitik relaksasyon terapileri gibi yöntemler geliştirilmiştir. Bunlar psikanalizin uygulama alanını genişletmiş, ona çok önemli kuramsal katkılar sağlamıştır. Ancak yine de psikanalizin genelinde dilin kullanımı ağırlığını hemen her zaman korumuştur.
