^{#smrgKİTABEVİ} Osmanlı Toplumunda ve Edebiyatında Afyon ve Esrar - 2016

İnsanoğlunun uyuşturucu ile olan yakın münasebeti tarihin ilk dönemlerinden berı süregelmiştir. Yüzyıllar içinde tabiattaki farklı bitkilerin uyuşturucu özelliklerinin keşfedilmesi ve bunların değişik şekillerde insan kendi üzerinde kullanmaya başlaması ve bu maddelerin ınsanın zihnınde yapmış olduğu tahrifat ve uyuşturma özelliği ile insanları bu maddeleri farklı amaç ve gayeler için kullanmaya sevk etmiştir.

Özellikle haşhaş bitkisinden elde edilen esrarın insan beyninde en yoğun tahrıfatı yapmasından dolayı, bu bitkiyi daha da önemli kılmıştır. Osmanlı Devleti dönemindeki uyuşturucuların başında afyon ve esrar gelmektedir. Zaman zaman yasaklanmış ve kullananların idamı için çeşitli fetvalar alınmışsa da elde edilmesi ve kullanılması hiçbir zaman tam olarak önlenememıştır. 17. ve 18. Yüzyıllarda esrar kullanımı bır hayli artmış, küberâ ve ileri gelenler tarafından da gizlice kullanılmıştır. Osmanlı toplumunun yaşantısındaki bu durum edebiyatına da yansımıştır Divan şairleri arasında da afyon ve esrar tutkunları olduğu gibi, bu durumu şiırlerınde birer mazmun olarak kullanan şairler de oldukça fazladır. Afyon ve esrar ile ilgili mazmun ve imgelerin şiirde fazla kullanılması bu gerçeği de ortaya koymaktadır.