Kanuni döneminin ünlü bilginlerinden Taşköprülüzâde (Taşköprîzâde) Ahmet Efendi'nin kaynak eseri. Müellifin Osmanlı ilim geleneğinin tarih ve esaslarını ortaya koymak üzere kaleme aldığı iki önemli eserden biri olan ünlü Şakâyık'ın önemi İslam tabakat literatürüne Osmanlı-Türk ilim tarihi açısından sağladığı özgün katkıdır. Hacı Bayram Velî, Molla Fenarî, Ali Kuşçu, Kemalpaşazâde, Mirim Çelebi, Karaca Ahmet, Zembilli Ali Efendi, Fethullah Şirvânî gibi ilk on Osmanlı padişahı dönemindeki 502 bilgine ait entelektüel biyografinin yer aldığı Şakâyık, Arapça aslından dilimize kazandırılmıştır. Taşköprülüzâde, sahip olduğu bütüncül ilim anlayışının tabii bir uzantısı olarak ünlü müderrisleri, öncü tasavvuf büyüklerini ve kurucu “bilim adamları”nı “ulema”dan sayarak kitabında tanıtmaktadır. Osmanlı Bilginleri adıyla yayımladığımız bu eserin nitelik belirten bir vasfı da Şakâyık'ın klasik bir Türkçe tercümesinde yer alan Nakşî Ahmed'e ait özgün minyatürlerin tablolar halinde metne eşlik etmesidir.
Taşköprülüzade Ahmet Efendi Osmanlı ilim tarihi yazımı bakımından önem taşıyan bir müelliftir. Bunun sebebi kendisinin biri “ilimler”i, diğeri ise “bilginler”i konu edinen iki büyük eser kaleme almış olmasıdır. İlimleri ele alan eseri Miftahü's Sa'ade adıyla, bilginleri konu edinen eseri ise eş-Şakayıku'n Nu'maniyye adıyla anılır. Her iki eser de aslında aynı projenin bütünleyici parçasıdır.