^{#smrgKİTABEVİ} Orta Çağ İslam İktisat Düşüncesi: Batı İktisatındaki "Büyük Kayıp Halka"nın Telafisi -

Orta Çağ İslâm İktisat Düşüncesi, Aquinalı Thomas'ın da dâhil olduğu Latin Skolastiklerinden önceki beş asır boyunca, bazı öncü Müslüman âlimlerin yazılarında keşfedilen iktisadî düşüncenin kökenleri üzerine yazılan makalelerin derlemesidir. Bahsi geçen zaman dilimi Joseph Schumpeter tarafından iktisat tarihinde "büyük kayıp halka" olarak tanımlamıştır.

Bu zaman diliminde sadece İktisat değil; Felsefeden Bilime, Tıptan Coğrafyaya, Matematikten Metafizik'e kadar birçok sahada İslâm âlimleri tarafından üretilmiş hiçbir bilgi nazar-ı dikkate alınmamak gibi bir konuma icbar edilmiştir. İktisadî düşünce tarihi başlığı altında yazılan ve kendisine çoğu zaman "cihan şümul" veya "uluslararası geniş kapsamlı" gibi sıfatları reva gören literatür neredeyse istisnasız bir biçimde Aristoteles (MÖ 384-322) ile başlatılır ve alelacele Aquinalı Thomas (1225-1274) ve sonrasına geçer; üstelik bu sonrası da Avrupa ve Kuzey Amerika bilimsel araştırmalarıyla sınırlıdır.

İktisadî düşünce tarihinde -neredeyse bütün bilimler tarihi literatüründe- Avrupa'da uzun bir dönem boyunca yaşanan bilgi kısırlığını vurgulayarak bir amentüye dönüşen "büyük kayıp halka" tezi, konu üzerinde iyice düşünülmeden ve el çabukluğuyla yapılmış olmasına rağmen, ilgili literatürde sarsılmaz bir konum işgal etmiştir. Ancak bu zaman dilimi boyunca İslâm medeniyeti, iktisat dâhil çok çeşitli disiplinlerdeki entelektüel gelişmeler için en bereketli topraklardan biri olmuştur.

Schumpeterci önermeleri farklı yönlerden sorgulayan bu kitap, iktisat düşüncesi tarihindeki bu kör noktayı bertaraf etme ve mezkûr "büyük kayıp halka"yı telafi etme girişimine güçlü bir örneklik ve bu alanda yapılacak çalışmalara da güvenilir bir rehberlik teşkil etmektedir.

İÇİNDEKİLER

Katkıda Bulunanlar
Önsöz
Teşekkür
Giriş

1. Skolastik İktisat ve Arap Âlimleri: "Büyük Kayıp Halka" Tezinin Yeniden Değerlendirilmesi - S. M. Ghazanfar
2. Bir Arap Skolastiğinin İktisat Düşüncesi: Ebû Hâmid el-Gazzâlî (450 - 505 / 1058 - 1111) - S. M. Ghazanfar ve A.Azim Islahi
3. İktisadî Düşünce ve Dinî Düşünce: Ghazanfar ve Islahi Üzerine Bir Yorum - Paul Oslington
4. İktisadî Düşünce ve Dinî Düşünce'ye Bir Cevap - S. M. Ghazanfar ve A. Azim Islahi
5. Orta Çağ Arap-İslâm İktisat Düşüncesine Dair Araştırmalar: İbn Teymiyye'nin İktisat Düşüncesinin Bazı Yönleri - S. M. Ghazanfar ve A. Azim Islahi
6. İktisadî Düşüncenin Tarihi: Schumpeterci "Büyük Kayıp Halka", "Yitik" Arap-İslâm Mirası ve Literatür Kaybı - S. M. Ghazanfar
7. Adam Smith Öncesi Piyasa Mekanizmasının Anlaşılması: Orta Çağ İslâm İktisadî Düşüncesi - Hamid Hosseini
8. Schumpeterci "Büyük Kayıp Halka" Tezinin Eksikliği - Orta Çağ İranı'nda İktisadî Düşünce - Hamid Husseini
9. Orta Çağ Arap-İslâm İktisat Düşüncesi Üzerine Tetkikler: İbn Kayyim (691-751/1292-1350) İktisadının Bazı Yönleri - S. M. Ghazanfar ve A. Azim Islahi
10. Orta Çağ İslâm Sosyo-İktisat Düşüncesi: Yunan ve Latin Avrupa İlmi Arasındaki Bağlar - S. M. Ghazanfar
11. Yunan Sonrası/Rönesans Öncesi İktisadî Düşünce: "Büyük Kayıp Halka" Asırları Boyunca Arap-İslâm Skolastiklerinin Katkıları - S. M. Ghazanfar
12. Gazzâlî ve Aquinalı Thomas'ın İktisadî Düşünceleri: Karşılaştırmalı bazı paralellikler ve bağlantılar - S. M. Ghazanfar
13. Erken Dönem Orta Çağ İslâm İktisat Düşüncesi: Ebû Yûsuf'un (731-798) Kamu Maliyesine İlişkin İktisadî Fikirleri - M. Nejatullah Sıddıqi ve S. M. Ghazanfar
14. Orta Çağ İktisat Düşüncesinde Kamu Ekonomisi: Seçilmiş Bazı Arap-İslâm Âlimlerinin Katkıları - S. M. Ghazanfar
15. Orta Çağ Toplumsal Düşüncesi ve Avrupa Rönesansı: Seçilmiş Arap-İslâm Skolastiklerinin Etkisi - S. M. Ghazanfar

Kaynakça
Dizin