^#smrgSAHAF Hz. Peygamber Döneminde Devlet ve Piyasa -

Hz. Peygamber (s.a.s.) dönemi teori ve pratiğinden çıkartabildiğimiz kadarıyla, tabiî şartlarda işleyen bir piyasaya olumsuz yönde etki edecek her türlü sunî müdahale, nereden gelirse gelsin, merduddur. Meseleye, müdahaleci güçlerden biri olan devlet açısından bakıldığında bu tezi doğrulayan en bariz misal, Hz. Peygamber'in (s.a.s.), narh koyması yönündeki müracaatları reddetmesidir. Ancak devlet açısından bu tahdit mutlak olmayıp, piyasaya hâkim bazı güçlerin, İslâmî esasların aksine hareketle düzeni bozucu sunî müdahalelerde bulunması durumunda, bunların olumsuz tesirlerini bertaraf etmek ve piyasayı eski tabiî düzenine kavuşturmak üzere bir dizi devlet müdahalesi kaçınılmaz olabilir.

Devletin piyasaya müdahale etmemesi esası asla 'laissez faire' (bırakınız yapsınlar) şeklindeki bir iktisadi anlayışa varacak boyutlara taşınamaz. Kâmil bir pazar işleyişinin temini ancak piyasa üzerinde tam bir kontrol kurmakla mümkündür. Bunun için de İslâm ahkâmının câri ve Müslümanlar'ın hâkim olduğu bir piyasanın tesisi kaçınılmazdır. Bunun en güzel örneği Hz. Peygamber'in (s.a.s.) kurduğu 'Medine Pazarı'dır.

Devletin müdahale yetkisini kuvveden fiile geçirecek kusursuz ve fonksiyo-ner icra organlarının teşkili de bu sürecin önemli bir parçasıdır. Bunun en güzel örneği ise, daha o dönemde temelleri atılıp teşkilâtlı bir yapıya kavuşturulan 'Hisbe' müessesesidir. (Arka kapaktan)