^#smrgSAHAF Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Sosyal Yapısı ve Değişme Eğilimleri -

Günümüzde Türkiye'nin en önemli sorunlarından biri, bölgelerarası gelişmişlik farkıdır. Bölgelerarası gelişmişlik sorunundan en çok etkilenen ise Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. Bölgenin, Türkiye'nin gelişmiş bölgeleriyle arasındâki gelir düzeyi ve hayat standardı farkını ortadan kaldırarak bölgeyi, gelişmiş bölgeler seviyesine çıkartmak amacıyla 1977 yılından beri Güneydoğu Anadolu Projesi uygulanmaktadır. Proje'nin günümüzde gerçekleşme oranı yüzde 52' ye ulaşmış olmasına rağmen, bölge ile Türkiye geneli arasında ekonomik ve toplumsal alandaki gelişmişlik farklılığının önemli ölçüde devam ettiği görülmektedir.

Türkiye genelinde Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), 2001 yılı fiyatlarıyla 2.146 dolar iken Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde 1.186 dolardır. Kişi Başına GSYH, Kocaeli ilinde 6.165 dolar iken Şırnak'ta 638 dolardır. Ekonomik alandaki bu farklılık toplumsal alana da yansımaktadır. Türkiye genelinde toplam nüfusun yüzde 86;4'ü okur-yazar iken bölgede bu oran yüzde 72,7, Türkiye genelinde kadın nüfusun yüzde 78,3'ü okuryazar iken, bölgede yüzde 2,5, kaba doğum hızı Türkiye genelinde binde 21,5 iken, bölgede binde 35,9'dur. Toplam doğurganlık hızı Türkiye genelinde 2,5 iken, bölgede 4,2'dir. Bebek ölüm hızı Türkiye genelinde binde 35,3 iken, bölgede binde 60'dır.

Bu kitapta; bölgenin sosyal yapısının çözümlenmesinde, bölgede saha araştırması sonucu elde edilen verilerden de yararlanılmıştır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde nüfus, ekonomi, aile, kentleşme, eğitim, siyaset, kültür ve etnik yapı bu veriler ışığında ayrı ayrı değerlendirilmiştir. (Arka kapaktan)