^{#smrgKİTABEVİ} Düşüncenin Coğrafyası 1: Toplumdan Soyutlanmış Düşünce ve Direnç Potansiyeli -

1960'lı yıllar ile 1990'lı yıllar arasındaki temel fark Türkiye'nin yakın dönem tarihinin anlaşılmasında başvurulan kitapların farklı olmasıdır. 1960'lı ve 1970'li yıllarda Türk yazarların temel kitaplarına başvurulurken 1990'lı yıllardan itibaren artık önemli telakki edilen iki yabancı yazarın, Feroz Ahmad ve Erik J. Zürcher'in kitaplarına başvurulur olmuştur. Özellikle Erik J. Zürcher'in kitaplarının Kemalizmin eleştirisinde, Türk düşünce hayatının gelişiminde açılım sağladığı düşünülmüştür. Türkiye'de Kemalizm eleştirisinde eski dönem yerli yazarlara başvurulmaması, onlardan kaynaklanılmaması Türk düşünce hayatının hususiyetleriyle ilgilidir. Dolayısıyla başka nedenlerin de etkisiyle Türkiye'de özellikle siyaset ve iktisat eksenli çalışmalarda Zürcher ve Ahmad'ın şekillendiriciliği belirleyici olmuştur. Toplumsal yapı çalışmaları siyaset alanıyla sınırlı kaldığı için bu iki yazarın düşüncelerinin Türk entelektüel hayatını etkilemeleri kolay olmuştur. Bu nedenle de bu iki yazarın önceki çalışmaları da Türk entelektüel hayatı içinde belirleyici olma olanağı kazanmıştır. Zaten zaman içinde yazarken Zürcher de Türkiye hakkında önemli metinlerin yabancı dilde yayınlanan metinler olduğunu rahatlıkla söyler olmuştur. Feroz Ahmad'ın ve Zürcher'in düşüncelerinin Türkiye'deki siyasal ayrışmaya cuk oturması da yabancı yazarların Türkiye'nin siyasal düşünce hayatını tahakküm altına almalarını olağanüstü kolaylaştırmışa benzemektedir. Fakat her iki yazarın da kitapları, özellikle temel kitapları kültürel sorunlara yaklaşım bakımından olağanüstü zayıf ve sığ görünmektedir ve Bernard Lewis'in metninin tam aksi kutbunda yer almaktadır.