^#smrgSAHAF Dönüş Yolu -

Erich Maria Remarque (1898-1970), bütün yapıtlarında 'Savaş' ortamı içindeki 'insan'ı ele alır. Romanlarında hiçbir zaman savaşı, çarpışan insanların savaşı olarak ele almaz. Onun roman kişileri, yurtlarından yuvalarından, sevdiklerinden zorla kopartılıp savaş alanlarına fırlatılmış insanlardır. Çoğu kez niçin savaştıklarını, ne uğruna savaştıklarını bile bilmezler. Bu da 'savaş' denilen çılgınlığın saçmalığını ortaya koyar. 1931'de yayınlanan Dönüş Yolu adlı bu çok sevilen romanında, yazar, savaş sonrasını, insanın yalnızlığını, döndüğü eski çevresine yabancılaştığını vurgular. Bu yabancılaşma, romanın kanramanlarından birinin kendini öldürmesine varacak kadar yoğundur.